Dantel ve Oya

Mozaik sanatı, en eski ve en dayanıklı sanatsal ifadelerden biridir. Depremlerle yerle bir olan yapılardan bugüne dek gelmeyi başarmış oldukça zarif çalışılmış eserler içerir. Ortaya çıkan bir sanat eserinin bu kadar dayanıklı olabilmesi günümüz insanları için çok büyük öenm taşır. Biz de bu çalışmamızda basit bir soğan çiziminden yola çıkarak mozaikten bir desen yaratmaya çalışacağız.

Günümüzde mozaik sanatı
Temelleri Antik Yunan ve Roma'nın muhteşem dekorasyon sanatına dayanan mozaik sanatı, günümüzde herkes tarafından kolayca uygulanabilir bir hal almıştır. Günümüzde mozaik taşları genellikle özel bir bıçak yardımıyla kesilen renkli camlardan elde ediliyor. Mozaik taşının bir tarafı düz, diğer tarafı ise yüzeye iyi yapışabilmesi için dokulu hazırlanır. Gerekli malzemeleri, sanat ve resim malzemeleri ya da konuyla ilgili özel aletler satan dükkanlardan edinebilirsiniz.

Mozaik taşını yapıştıracağınız yüzey sert ve düz olmalıdır. MDF tahta bu iş için uygundur, çünkü hem hafif hem sağlam bir malzemedir. Mozaik taşlarını yüzeye yapıştırmak için gerekli PVA tutkalını su ile inceltebilir ve bir fırça yardımıyla sürebilirsiniz.

Resmin seçimi
Mozaik için gereken resmi bulmak oldukça kolay olacak. Yukarıda gösterilen soğan fotoğrafı bir yemek kitabından alındı. Bu soğanın desenini basitleştirerek çalışmanız gerekiyor ki, her katmanı kolayca ayrı bir renk ile doldurabilesiniz.

Mozaiği gerçekleştirirken simetrik bir iş çıkarmak zorunda değilsiniz. Eğer soğanın temel dış çizgisini takip edecek olursanız, soğan kolayca kendi karakterini ortaya koyacaktır.

Enine kesilmiş bir soğan mozaik çalışması için ideal bir görüntüdür ve oldukça hoş bir sonuç elde etmenize olanak tanır.

Bu resimde soğanın her katmanının farklı renkteki taşlarla nasıl doldurulduğunu görüyorsunuz. Dikkatli kesim ve yerleştirmenin ardından siz de buna benzer mozaik eserleri zevkle üretebilirsiniz.

MALZEMELER
46 x 30 cm MDF tahta
PVA tutkal
Küçük boy duvar fırçası
Geniş bir parça kağıt
Karbon kağıdı
2B kalem
Siyah keçeli kalem
Yuvarlak uçlu fırça
500 gr derz dolgusu
Siyah toz boya
Geniş spatula ve kaşık
Selüloz sünger
Fayans temizleyici (lastik çekçek)
Bir kova su
Toz bezi
Mozaik taşları için : 1 kg gri, 1 kg koyu mor, 1/2 kg yeşil, 1/2 kg eflatun, 3 düzine açık yeşil, 1 düzine beyaz taş

1. Görüntüyü tahtaya geçirin Sayfa 96’da belirtilen boyutlarda bir MDF tahta hazırlayın. Görüntünüzü aynı ebatlardaki bir kağıda çizin. Kağıt ve MDF arasına karbon kağıdı koyarak, deseni 2B kalemle üzerinden geçerek MDF’ye kopyalayın.

MOZAİK ÇALIŞMASINA BAŞLAYABİLİRSİNİZ
Sıra mozaik taşlarını yüzeye yapıştırmaya geldi. Yapıştırıcıyı taşlara değil tahtanın yüzeyine sürün. Yüzeyin tümünü değil, en çok 15 cm uzunluğunda bir alanı yapıştırıcıyla kaplayın, yoksa yapıştırıcınız kurur ve işe yaramaz hale dönüşür. Taşı yapıştırırken yanındaki taşla arasında birkaç milimetre mesafe bırakın. Dar alanlar için (örneğin soğanın sapı gibi), önceden taşı uygun biçimde kesin. Böylece yapışkanı sürdüğünüzde hiç vakit kaybetmeden taşları yerleştirebilirsiniz.

2. Çizgileri belirginleştirin MDF üzerinde daha rahat çalışabilmek için keçeli kalemle çizgilerin üzerinden geçin. Böylece içlerini doldurmanız gereken çizgileri daha rahat seçebilirsiniz.

3. Kenarlara yapıştırıcı sürün Koyu mor renkteki taşları çerçeve yapacak şekilde tahtaya yapıştırın. Üst üste binmemelerine dikkat edin. Eğer düzgün bir biçimde yan yana gelmezlerse, 9. resimde anlatılan MDF’nin kenar kaplamasında sorun yaşarsınız.

4. Soğanı ortaya çıkarın Bir miktar koyu mor renkteki taşlardan alın. Kesici aletiniz yardımıyla soğanın alt bölümünü düzgünce dolduracak biçimde kenarlarını kesin. Yapıştırmadan önce taşları MDF’ye yerleştirip, uygun olup olmadıklarını kontrol edin. Kesilen taşların birbirleriyle uyumlu olmaları için sıralarını karıştırmamaya dikkat edin

PÜF NOKTASI
İSRAFTAN KAÇINMA
Kesici aletinizi doğru kullanırsanız, taşları yanlış yerlerinden kırmaz ve israftan kurtulmuş olursunuz. Mozaik taşını keserken, kesicinin dişleriyle taşı keseceğiniz yerin biraz uzağından sıkıca tutun. Eğer tam ortadan tutarsanız temiz biçimde kesilmez, üstünde çapak kalabilir. Tam güç elde etmek için kesiciyi, sapının en ucundan tutarak, hızlı ve tek seferde kullanın.

5. Dış bölümü tamamlayın Küçük alanlarda çalışmak daha düzgün bir iş çıkarmanıza yardımcı olur. Bu sebeple önce sopanın soldaki en dış bölümü tamamlayın. Orta bölümlerde alanı iyi doldurmak için taşları bütün olarak kullanabilirsiniz. Aynı yolu takip ederek soğanın diğer alanını da doldurun.

6. Eflatun alanda çalışın Soğanın içteki diğer katmanını çalışmak için eflatun taşları kullanacağız. Yine yapıştırmadan önce taşları düzgün yerleştirmek için uygun şekilde kesin. Önce küçük alanlar üstünde çalışın.

7. Diğer katmanları doldurun Aynı işlemleri soğanın tüm katmanları için tekrarlayın: açık yeşil, gri, eflatun, açık yeşil sırasını takip edin. En son, ortadaki boş alanı küçük kesilmiş koyu mor renkli taşlarla doldurun.

8. Soğanın sapını oluşturun Açık yeşil ve beyaz renkli taşları soğanın sapına uyacak şekilde dikdörtgene yakın formlarda kesin. Ardından koyu ve açık yeşil renkteki taşları soğanın sapının en tepesini dolduracak kadar küçük parçalarda kesin. Uygun yerlerine yapıştırmadan önce koyup kontrol etmeyi unutmayın.

9. Zemin ve çerçeveyi kaplayın Gri renkli taşlarla zemini doldurun. Küçük parçaların aralarını doldurmak vakit alabilir. Ancak küçük parçalara böleceğiniz taşlar bu alanları doldurmanızı sağlayacaktır. Son olarak, MDF’nin dış çevresine koyu mor renkli taşları uygun biçimlerde küçülterek yapıştırın.

10. Derz dolgusunu hazırlayın Çok az miktarda siyah toz boyayı 500 gr derz dolgusunun içine dökerek karıştırın. Bir miktar su ekleyerek bir spatula ya da kaşık yardımıyla iyice suyu emmesini sağlayın. Dolgu malzemesi açık gri bir renge dönüşmeli ve yoğunluğu ıslak kum kıvamında olmalıdır. Gerekirse biraz daha su ya da derz malzemesi ekleyebilirsiniz.

UZMAN TAVSİYESİ
Derz dolgusunu renklendirme
Farklı mozaik çalışmaları için, derz malzemesine siyah toz boya katarak beyaz rengini kırabilirsiniz. Beyaz toz çok parlak görünür, bu sebeple taşların arasına uygulanınca gereğinden fazla dikkat çeker. Gri renkli malzeme ise birçok farklı renkteki taşlar arasında kullanılabilir ve taşların rengini yok etmez. Eğer siyah toz boyanız yoksa, bir miktar siyah akrilik boyayı su ile incelterek toz haldeki derz malzemesine ekleyebilirsiniz.

11. Derz malzemesini yayın Derz malzemesinin içinde pürüz kalmamasına özen göstererek karıştırın. Beş dakika karıştırmak yeterli olacaktır. Karışımı mozaik çalışmasının ortasına dökün ve lastik çekçek yardımıyla tüm taşların üzerine yayılmasını sağlayın. Yüzeyin üstünden birkaç kez geçin. Tüm taşların arası dolana dek işlemi tekrarlayın.

12. Fazla malzemeyi temizleyin Süngeri su dolu kovada ıslatın. Mozaik yüzeye fazla bastırmadan üzerindeki fazlalık temizlenene dek yavaş yavaş silin. Temizlik sırasında süngeri sıkça durulayın. Eğer taşlar parlak gözükmüyorsa endişelenmeyin. Mozaik çalışmanızı bir gece kurumaya bırakın. Ardından toz beziyle yüzeyi temizleyin. Taşlar arasında boşalan yerler varsa az miktarda derz malzemesini parmağınızla sürerek rötuşlayın.

TAMAMLANMIŞ RESİM

A Gölgelerde değişim
Kimi zaman taşlar bir araya geldiklerinde içlerinden bazılarının farklı tonda olduğu görülebilir. Zeminde kullanılan gri renkli taşlardan bazılarının daha koyu olduğunu siz de fark etmişsinizdir. Eğer taşlarınız buna benzer farklılıklar gösteriyorsa, kompozisyondaki dengeyi bozmamak için aralarında mesafe olmasına özen gösterin.

B Renk seçimi
Koyu mor renkteki taşlar soğanın dış kabuğunda güçlü bir etki sağlamak ve soğan formunu ortaya çıkarmak için kullanıldı. Gri renkli arka plan ise nötr bir renk olması sebebiyle seçildi, böylece merkezdeki objenin etkisi artırıldı.

C Formun tanımlanması
Soğanın ortasındaki renkler (gri, eflatun ve açık yeşil) hem kontrastlık yaratmak, hem de benzer tonlar olması için seçildiler. Böylece soğanın her katı kolayca seçilmesine rağmen birbirlerinden kopuk durmuyor.